Copywriter in het wilde westen.

Foto: Wikimedia Commons

Waarom copywriters vaak uitgebuit worden en wat je daar tegen kunt doen.

Ik weet niet hoe het gesteld is met andere creatieve disciplines, maar na een aantal jaren meegedraaid te hebben in het schrijversvak, kom ik op z’n zachtst gezegd opmerkelijke dingen tegen.

Het lijkt wel een soort wilde westen waarin copywriters door marketing bendes achter de broek worden gezeten. De kogels vliegen je bijna om de oren. Nog even en copywriters zijn aangewezen op dwangarbeid in de groeve.

Eerst maar even een korte bloemlezing van een paar opmerkelijke verhalen.

Armoede

Verhaal 1. Afgelopen herfst had ik een LinkedIn post over een bedrijf dat via platform Bookaroo min of meer gratis copywriters zocht. Om hun schrijver te mogen worden (wat een voorrecht), moest je twee artikelen schrijven voor het bedrijf. Als je uit de gegadigden gekozen werd, werd je hun vaste schrijver en pas dán werd je voor de stukken betaald. Wie niet won, had twee gratis artikelen geschreven en weggegeven.

Stel iemand komt een muziekwinkel binnen, pakt een gitaar, loopt de deur uit en roept: ‘Hey als hij bevalt, betaal ik je, maar ik moet er eerst een heleboel testen. Doei!’ Hoe reageert de verkoper dan?

Verhaal 2. Een concullega ontving een vraag of ze voor een bedrijf wilde werken: ‘We betalen altijd 350 per artikel van 800 tot 1000 woorden. Da’s vaste prik bij ons. Dus als je wilt, mag je voor ons schrijven’. Want wie wil dat nou niet, was de impliciete maar opgewekte boodschap. Mijn concullega wilde dat niet. Ze dacht: mag ik zelf mijn prijs nog bepalen?

We gaan weer even naar de winkel. Stel iemand komt jouw slijterij binnen, pakt een stel dure Bordeaux flessen en komt naar de kassa en zegt: ‘Deze flessen graag. Ik betaal altijd 6,99 per fles, dus reken maar uit’.

Verhaal 3. Een week of wat geleden kreeg ik een email van een copywriter die bereid was om voor 50 Euro artikelen van 500 woorden te schrijven, inclusief correcties. Ik bedacht dat zij ongeveer 20.000 woorden per maand moet schrijven om aan het minimum inkomen te komen. Een recept voor armoede als je het mij vraagt. Ik heb maar een email teruggestuurd: ‘Gooi die prijs minimaal 3 keer omhoog!’

Verhaal 4. Een paar dagen geleden zag ik een advertentie waarin freelance copywriters een prijs per artikel werd aangeboden die neerkwam op 18 tot 20 Euro per uur. Ze rekenden het de lezer zonder blikken of blozen heel behulpzaam voor. “Als je snel schrijft”, zeiden ze erbij.

Dank je de koekoek.

Dit is erg.

Hoezo, erg? Nou, ik weet het niet hoor, maar…

• Ik zie concrete situaties van uitbuiting.

• De marketing jachthonden gaan er met jouw werk en geld vandoor.

• Ik zie mensen die niet rond kunnen komen.

• Copywriters werken zich zo dood. Misschien zelfs letterlijk.

• Je bent niet echt freelancer, maar eerder een slave-lancer.

• Het wordt voor copywriters moeilijker om een normale prijs te vragen.

• En in het algemeen: de schrijfkwaliteit gaat zo te gronde.

Ai ai ai ai

Alsof dat niet niet erg genoeg is, heeft ai zijn intrede gedaan in de creatieve beroepen. En omdat jij, de altijd hijgende retegoedkope copywriter, heel snel moet schrijven om je woordquotum te halen en dus niet echt goede kwaliteit kunt bieden, wordt je terzijde geschoven. Ai kan het beter dan jou. Geen wonder.

De grote schifting is begonnen.

Niet vreemd dus dat je nu al ziet dat een groot tekstbureau dat het toch vooral ook van volume, prijs en snelheid moet hebben, nu standaard overgaat op ai. Ze zullen er vast hun redenen voor hebben. Ze moeten de bakens verzetten om het hoofd boven water te houden.

Zulke bedrijven en schrijvers doen niet langer aan copywriting. Ze zijn wordprocessors, tekstverwerkers, geworden. Ze verwerken de teksten die door ai aangeboden worden. Ze zijn de nabewerking op het product.

Als jij als goedkope copywriter in die vijver vist voor je inkomen, blijft er niks over. Je was al goedkoop, maar zelfs die USP is je nu ontnomen.

Afgedankt

Al die goedkope copywriters die de onderkant van de markt bedienen, vallen dus af. Ze dachten te kunnen concurreren op snelheid, woordvolume en prijs. En ze worden nu alsnog afgedankt.

Driewerf hoera voor ai. Of zo.

De oplossing voor het gevaar van ai is niet goedkoper worden. Want dat kan al niet meer. Het is niet nog meer schrijven in nog minder tijd want ai wint die wedstrijd gewoon met vlag en wimpel.

De oplossing is beter worden én langzamer én duurder.

Hoewel er zat freelance copywriters zijn voor wie dit alles is wat ze te bieden hebben, zijn er volgens mij ook nog zat schrijvers die eigenlijk gewoon goed zijn. Ze hebben zoveel meer te bieden, maar ze hebben zich toch op laten jagen door de posse van de wilde markt.

Ze hebben wél talent, maar weten de weg naar gezond ondernemerschap niet te vinden. Als creatief hebben ze niet genoeg haar op de tanden, zijn ze te hoog sensitief en te kwetsbaar omdat ze hun ziel en zaligheid in de tekst leggen. Ze starten als beginneling zo goedkoop mogelijk en ontstijgen dat stadium nooit. De markt staat het hen niet toe.

Ze staan het zichzelf niet toe.

Omdat ze niet de juiste hulp krijgen.

Clubje

Goed, je kunt je verbijsteren, je hoofd schudden, meewarig kijken naar het gepruts of hard lachen dat jij je niet hebt laten inpakken. Maar heb je niet iets belangrijkers te doen?

Je kunt ook verontwaardigd worden. Boos dat voor de zoveelste keer de creatieveling zich door slimme business cowboys in de hoek laat dringen. Narrig dat creativiteit per uur betaald wordt in plaats dat er gekeken wordt naar de marktwaarde van een tekst op de lange termijn. De marketing bobo’s kunnen ondertussen opschalen, terwijl ze de schrijvers in hun kielzog naar adem laten snakken.

Je kunt ook in actie komen. Daar kies ik voor.

Samen met Kees Filius heb ik een clubje opgericht: CopyShop. Nee, je hoeft niet online te gaan zoeken. We hebben geen website. Maar toch bestaan we. CopyShop is niet een plaats waar je kopieën maakt of copy koopt. Het is net zoiets als een body shop waar aan carrosserieën wordt gewerkt.

Maar dan aan copy en het vak van tekstschrijven. Dat doen Kees en ik samen met andere copywriters. CopyShop is een clubje van copywriters die snappen dat copywriters elkaar nodig hebben.

We wisselen strategieën uit, stellen elkaar vragen, bemoedigen en ondersteunen elkaar. We bespreken concrete ‘use cases’ van misbruikt en uitgebuit worden. Daar lachen we hard om en vervolgens doen we het anders.

Pauw! Pauw!

Er is tegenwicht nodig tegen de uitbuiting, de onzin en de waanzin rondom ai, het geblaf van de marketing jachthonden en het pauw! pauw! van de business cowboys die in plaats van koeien weiden op alles schieten wat los en vast zit om zo snel mogelijk rijk te worden.

We staan voor ons vak. Het is een vak dat respect verdient. Zonder teksten die boodschappen verwoorden en doelgroepen aan weten te spreken, staat iedereen met de mond vol tanden.

En wordt er niks verkocht.

Schrijvers kunnen ook schieten.

Hands up or I’ll shoot!